เพื่อที่จะขยายการรับแรงงานต่างชาติ รัฐบาลญี่ปุ่นได้อนุมัติวีซ่าประเภทใหม่ขึ้น (สำหรับรายละเอียดโปรดดูที่ลิงค์ด้านล่าง↓)
นอกจากนี้ รัฐบาลญี่ปุ่นยังได้กำหนดคุณสมบัติในการรับชาวต่างชาติที่มีคุณสมบัติและความสามารถในระดับสูงไม่ว่าจะเป็นทักษะทางอาชีพ, ภาษา และประสบการณ์ทำงาน
ทักษะระดับสูงคืออะไร?
เมื่อเราพูดถึง “ทักษะระดับสูงจากต่างชาติ” เราจะได้ภาพลักษณ์ของชาวต่างชาติที่จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยในญี่ปุ่นหรือต่างประเทศและเข้าทำงานในสาขาต่าง ๆ ในบริษัทของญี่ปุ่น เช่น งานวิจัย, วิศวกรรม, งานขยายธุรกิจในต่างประเทศ เป็นต้น
จำนวนนักเรียนต่างชาติชาวญี่ปุ่นที่ได้รับการว่าจ้างในญี่ปุ่นเพิ่มขึ้นทุกปี โดยในปี 2017 มีจำนวน 14,493 คน ซึ่งหมายถึงประมาณ 31% ของ 46,559 คนที่สำเร็จการศึกษา ในจำนวนประมาณ 70% ของนักเรียนต่างชาติสนใจที่จะทำงานต่อในประเทศญี่ปุ่นหลังเรียนจบ ดังนั้นจำนวนผู้สำเร็จการศึกษาที่ต้องการทำงานในญี่ปุ่นจึงมีประมาณ 63.6% ของนักเรียนทั้งหมด ซึ่งมีจำนวนนักเรียนถึง 1 ใน 2 ที่ประสบความสำเร็จในการหางานทำ
ตารางด้านล่างแสดงถึงจำนวนผู้สำเร็จการศึกษาและการเปลี่ยนแปลงการจ้างงานที่เกิดขึ้นในช่วงปี 2009-2016 แม้ว่าจะมีอัตราจ้างงานเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี แต่รัฐบาลญี่ปุ่นก็มีเป้าหมายที่จะเพิ่มอัตราการจ้างงานในประเทศจาก 30% เป็น 50%
จำนวนผู้จบการศึกษาในระเทศญี่ปุ่นที่ได้งานทำในประเทศญี่ปุ่นและอัตราการจ้างงานในประเทศ:
เว็บไซต์ Jasso Statistics *เฉพาะภาษาอังกฤษ
ท่ามกลางความพยายามของรัฐบาลญี่ปุ่น เป็นความจริงที่ว่ามีปัญหาต่าง ๆ เกิดขึ้นในประเทศญี่ปุ่น และในทางปฏิบัติแล้วการเพิ่มอัตรการจ้างงานภายในประเทศเป็น 50% อาจจะพูดง่ายแต่ทำจริงค่อนข้างยาก
ปัญหาคืออะไร
อ้างอิงจากแบบสอบถามนักเรียนต่างชาติ ด้านล่างนี้เป็นแบบสำรวจเกี่ยวกับ “การหางาน” จากมุมมองของนักเรียน:
1. จำนวนงานที่รับนักเรียนต่างชาติมีน้อย (38.5%)
2. ไม่ทราบเกี่ยวกับระบบการหางานในประเทศญี่ปุ่น (33.8%)
3. แบบทดสอบสำหรับการจ้างงาน (Employment Aptitude) สำหรับชาวต่างชาติและข้อสอบภาษาญี่ปุ่นยากเกินไป (32.2%)
4. งานวิจัยด้านอุตสาหกรรม/ องค์กร “วิธีการยากที่จะเข้าใจ” (29.0%)
5. การสัมภาษณ์งานในภาษาญี่ปุ่นยาก (25.5%)
6. ทักษะที่บริษัทต้องการนั้นไม่ชัดเจน (24.8%)
7. เนื้อหางานหลังจากเข้าทำงานในบริษัทไม่ชัดเจน (22.7%)
8. ไม่ทราบวิธีเขียนเอกสารในภาษาญี่ปุ่น (19.8%)
เว็บไซต์รายงานนักเรียนต่างชาติ *เฉพาะภาษาญี่ปุ่น
เร็ว ๆ นี้ ความเห็นจากบริษัทต่าง ๆ ในประเทศญี่ปุ่นได้บอกว่า “นักศึกษาจากประเทศญี่ปุ่นที่มาเข้าร่วมงานสัมนาการจัดหางานมีจำนวนลดลงเรื่อย ๆ ” หลายคนเชื่อว่าการเปิดรับทั้งนักเรียนญี่ปุ่นและชาวต่างชาติเป็นสิ่งที่จำเป็นในการปรับปรุงสถานการณ์นี้ให้ดีขึ้น
ทั้งสองข้อนี้เป็นสิ่งที่มักจะเกิดปัญหาได้ เพราะว่าวัฒนธรรมญี่ปุ่นและประเพณีเก่า ๆ ทำให้ระบบการจ้างงานและวิธีการทำงานในญี่ปุ่นมีความเป็นเอกลักษณ์ ดังนั้นชาวต่างชาติที่ต้องทำงานในบริษัทญี่ปุ่นจึงประสบกับปัญหาในการปรับตัว ในบริษัทญี่ปุ่นคุณจะไม่ทราบว่าแผนกไหนที่คุณจะทำงานได้ทันที แต่จะต้องผ่านการฝึกทำงานและการอบรมในหลายแผนก คุณถึงจะได้รับการย้ายและแจ้งแผนกที่ต้องไปประจำ และดำเนินการหลังจากที่ได้รับการอนุมัติแล้ว สำหรับประเทศญี่ปุ่น นี่ถือป็นกระบวนการที่สำคัญต่อการเติบโตของคุณในฐานะที่เป็น “ผู้เชี่ยวชาญทั่วไป (Specialist)” และเป็นสิ่งที่ยากเกินกว่าจะเข้าใจสำหรับชาวต่างชาติ ซึ่งนี่ก็รวมประเด็นในเรื่องของทักษะที่บริษัทต้องการนั้นก็ไม่ชัดเจนอีกด้วย
เนื่องจากคนญี่ปุ่นส่วนใหญ่ไม่สามารถพูดภาษาต่างประเทศได้ และส่วนมากจะพูดได้แต่ภาษาญี่ปุ่นไม่ว่าจะทำงานในระดับไหนก็ตาม ดังนั้น ถ้าชาวต่างชาติที่ต้องการหางานในประเทศญี่ปุ่น แต่ความสามารถทางภาษาญี่ปุ่นไม่ดีก็จะทำให้ตัวเลือกในการทำงานยิ่งน้อยลง เพราะแบบทดสอบและเอกสารต่าง ๆ ที่จะใช้ในการเข้าทำงานก็เป็นภาษาญี่ปุ่นทั้งหมด ทำให้หลายบริษัทต้องการผู้สมัครที่สามารถใช้ภาษาญี่ปุ่นได้ดีมากกว่าคนที่พูดภาษาญี่ปุ่นไม่ได้แต่จบการศึกษาระดับสูงและมีคุณสมบัติที่เหมาะสม: (ฟังดูไม่ค่อยแฟร์ใช่มั้ย? แต่ก็นี่แหละคือโลกแห่งความเป็นจริงของการทำงาน)
มีอีกแง่มุมที่ดีเกี่ยวกับเรื่องนี้ การปรับปรุงระบบการหางานในหมู่นักเรียนชาวต่างชาติเป็นสิ่งที่รัฐบาลญี่ปุ่นและบริษัทญี่ปุ่นให้ความสำคัญ ดังนั้น นี่คือสิ่งที่หลายคนอาจจะต้องพยายามปรับตัว หากต้องการหางานทำในประเทศญี่ปุ่น:
อย่างไรก็ตาม ยังมีช่องว่างระหว่างนักศึกษาต่างชาติและบริษัทต่าง ๆ เมื่อพูดถึงทักษะภาษาญี่ปุ่นและความเข้าใจวัฒนธรรมในการทำงานของญี่ปุ่น
ลิงค์ด้านล่างนี้ เป็นอีกช่องทางในการแนะนำงานที่น่าสนใจให้กับชาวต่างชาติ แต่หลายบริษัทเน้นไปที่ชาวต่างชาติที่สามารถพูดภาษาญี่ปุ่นได้ และอาจมีบางบริษัทที่ไม่จำเป็นต้องใช้ภาษาญี่ปุ่นอยู่เช่นกัน
หากใครก็ตามที่ยอมแพ้ โดยไม่ใช่เพราะเหตุผลทางด้านภาษาญี่ปุ่นหรือวัฒนธรมในการทำงานของคนญี่ปุ่น ลองมาดูผลสำรวจนี้กันซักหน่อยเกี่ยวกับเหตุผลที่บริษัทญี่ปุ่นต้องการจ้างงานชาวต่างชาติ:
จากเหตุผลในผลสำรวจจะเห็นได้ว่าบริษัทญี่ปุ่นมีทัศนคติในเชิงบวกกับในการส่งเสริมการพัฒนาธุรกิจในต่างประเทศ โดยไม่มีการแบ่งแยกใด ๆ และส่วนใหญ่บริษัทจะจ้างคนตามความสามารถและความเชี่ยวชาญของพวกเขา โดยไม่คำนึงถึงสัญชาติแต่อย่างใด
การทำงานในประเทศญี่ปุ่นถือว่าน่าสนใจใช่มั้ย?
ตอนนี้เราได้เห็นทัศนคติของบริษัทในญี่ปุ่นแล้ว ลองมาดูสิ่งที่นักศึกษาต่างชาติพยายามในการหางานทำในญี่ปุ่นและดูว่าทำไมพวกเขาถึงเลือกบริษัทญี่ปุ่น:
① เลือกทำงานในแผนกต่างประเทศของบริษัทญี่ปุ่น (45.3%)
② เพราะว่าบริษัทญี่ปุ่นมีคุณภาพทางเทคนิคต่าง ๆ ในระดับสูง (41.4%)
③ อยากทำงานกับคนญี่ปุ่น (30.0%)
สิ่งนี้ยังทำให้เรามีความสนใจที่จะเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ด้วย:
และนี่คือความเห็นของนักเรียนต่างชาติเกี่ยวกับการทำงานในประเทศญี่ปุ่น:
-ฉันเป็นนักเรียนที่เรียนภาษาญี่ปุ่นได้เป็นอย่างดี และเรียนรู้เทคโนโลยีที่บริษัทญี่ปุ่นและมีความฝันว่าอยากจะมีส่วนในการพัฒนาธุรกิจต่าง ๆ ในประเทศของตัวเอง
การจ้างงานนักศึกษาระดับหัวกะทิ ถือว่าเป็นผลดีแบบวิน-วินของทั้งฝ่ายนักเรียนและบริษัท
อัตราการจ้างงานในประเทศของนักเรียนต่างชาติที่รัฐบาลกำหนดไว้คือ 50% และหวังว่าจะสามารถบรรลุเป้าหมายได้ในไม่ช้า