เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่า อนิเมะญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในจุดเริ่มต้นให้ใครหลายคนประทับใจในวัฒนธรรมญี่ปุ่นและหลงรักภาษาญี่ปุ่น
แต่ในทางกลับกัน การดูอนิเมะเพื่อเรียนภาษาญี่ปุ่นนั้น ถือเป็นหนังคนละม้วนกันเลยทีเดียว เพราะการดูอนิเมะเพื่อเรียนรู้ภาษาแบบเอาเป็นเอาตายหรือที่เราเรียกว่าการดูแบบ “Active” นั้น ตรงข้ามกับแบบ “Passive” ที่คุณสามารถปล่อยให้ตัวเองเพลิดเพลินไปกับเนื้อเรื่อง พร้อมอ่านซับไตเติ้ลโดยไม่จำเป็นต้องเรียนรู้คำศัพท์ใด ๆ นอกจากนี้การดูแบบ Active นั้น ต้องอาศัยการตั้งใจฟังและต้องมีสมาธิระหว่างการรับชมเป็นอย่างมาก
อย่างไรก็ตาม เราก็สามารถดูเพื่อความสนุกสนานพร้อมเรียนรู้ภาษาไปด้วยได้เช่นกัน
แต่คุณก็ต้องให้ความสนใจว่าคำแต่ละคำออกเสียงอย่างไร และแต่ละประโยคมีโครงสร้างอย่างไร โดยสรุปแล้ว มันเป็นการใช้สมองอย่างหนักหน่วงเลยทีเดียว
เรากลับมาที่คำถามพื้นฐานว่าการดูอนิเมะ สามารถช่วยให้คุณเรียนรู้ภาษาญี่ปุ่นได้ดีขึ้นหรือไม่?
คำตอบก็คือ เราต้องพิจารณาถึงจุดสำคัญหลัก ๆ 3 ประการด้วยกัน
ไม่ว่าคุณจะดูอนิเมะเพื่อช่วยในการฝึกภาษามากมายแค่ไหนก็ตาม มันก็มีข้อจำกัดว่าคุณจะสามารถเข้าใจมันได้มากน้อยแค่ไหน สุดท้ายแล้ว มันก็เป็นแค่ตัวช่วยเสริมอยู่ดี เพราะในความจริงแล้วการเรียนภาษาผ่านอนิเมะให้มีปะสิทธิภาพนั้น คุณจำเป็นต้องมีีความรู้ภาษาญี่ปุ่นมาก่อน
อย่างแรกคุณต้องมีความรู้พื้นฐาน เช่น โครงสร้างตำแหน่งของประธานและกริยาในประโยค การใช้คำช่วย และการใช้รูปยกย่องต่าง ๆ ถ้าไม่เช่นนั้น มันก็อาจจะกลายเป็นแค่การดูอนิเมะเพื่อความสนุกสนานเพียงอย่างเดียว ไม่ใช่เพื่อการเรียนรู้ใด ๆ
ในปัจจุบันมีสื่อออนไลน์มากมายที่คุณสามารถเข้าไปดูอนิเมะ หรือแม้แต่อ่านหนังสือการ์ตูนแบบออนไลน์ได้ ซึ่งในแต่ละซีซั่นก็จะมีการอัพเดตตอนใหม่ ๆ อยู่เสมอ
ซึ่งการค้นหาและดูอนิเมะทุกเรื่องที่คุณเจอนั้น อาจจะเป็นไปได้ยาก เพราะคุณไม่มีทางดูได้หมดทุกเรื่องอย่างแน่นอน และบางเรื่องอาจจะไม่ใช่แนวที่คุณชอบอีกด้วย
การชมอนิเมะอย่างมีสติผ่านการคัดเลือกด้วยความระมัดระวังนั้นเป็นปัจจัยสำคัญ แม้ว่าคุณอาจจะชอบดูอนิเมะแนวแแฟนตาซีหรือเวทมนตร์ แต่อาจจะไม่มีประโยคหรือคำศัพท์ที่คุณสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ ดังนั้น ถ้าใครต้องการดูอนิเมะเพื่อเรียนภาษาญี่ปุ่น ขอแนะนำอนิเมะที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับชีวิตทั่วไป โรงเรียน หรือกีฬา น่าจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่า
เทคนิคในการเรียนของแต่ละคนย่อมแตกต่างกันออกไป สำหรับบางคนการจดบันทึกด้วยมือคือวิธีที่ได้ผล แต่ในขณะที่บางคนอาจจะชอบวิธีการเรียนรู้คำศัพท์ผ่านแอปพลิเคชันบนโทรศัพท์มือถือมากกว่า
สุดท้ายแล้ว ขึ้นอยู่กับว่าคุณดูอนิเมะต่อเนื่องแค่ไหน แน่นอนว่า คุณสามารถพลิกแพลงโดยการจดคำศัพท์ที่เป็นประโยชน์และจดโน้ตเก็บไว้ได้ด้วยเช่นกัน
คำตอบคือ ทั้งได้ผลและไม่ได้ผล หลายคนที่หลงรักภาษาญี่ปุ่นจากการดูอนิเมะที่ชื่นชอบนั้น จะสามารถเรียนรู้ได้ดี เพราะพวกเขามีแรงบันดาลใจและรู้ว่าตัวเองจะได้อะไรจากการดูแอนิเมชั่น อีกทั้งพวกเขายังซื้อสื่อการเรียนการสอนภาษาญี่ปุ่น อย่างเช่น หนังสือ แบบฝึกหัด และสื่อการสอนอย่างเสียงและวิดิทัศน์ต่าง ๆ บางคนถึงขั้นไปลงเรียนภาษาญี่ปุ่นแบบจริงจังอีกด้วย
แต่ในอีกมุมมองหนึ่งก็มีคนที่ใช้การเรียนภาษาญี่ปุ่นเป็นข้ออ้างเพื่อที่จะได้ดูอนิเมะ ซึ่งนั่นก็เป็นอีกเรื่องเลย
การดูอนิเมะช่วยฝึกภาษาได้หรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับวิธีการของแต่ละคน รวมถึงระดับความมุ่งมั่นทุ่มเทอีกด้วย สำหรับส่วนตัวผู้เขียนแล้ว การเรียนภาษาญี่ปุ่นผ่านอนิเมะนั้น ถือว่าได้ผลดี แล้วสำหรับเพื่อน ๆ และผู้อ่านท่านอื่น คิดว่าได้ผลไหม?